نرم افزار مديريت فرآيند كسب و كارAjax كه به اختصار آن را از عبارت Asynchronous Java and Xml مي نويسند ، به معني تركيب غيرمتقارن جاوا اسكريپت و ايكس ام ال است .
فناوري اي جكس يا اي ژاكس در طراحي سايت به عنوان يك متد مربوط به طراحي ظاهري صفحات وب مورد توجه قرار گرفته است و دست برنامه نويسان را در ساخت برنامه هاي تحت وب جذاب بسيار بازتر مي كند .
هدف متد علمي ايجكس بيشتر سهولت استفاده كاربران و به اصطلاح كاربر پسند شدن برنامه هاي تحت وب است و به همين منظور اينترفيس هاي مبتني بر ايجكس سريع تر و آسان تر عمل مي كنند ، اين را به راحتي مي توان از استفاده وب سايت ها و موتورهاي جستجوگر دنيا از اين فناوري دريافت براي مثال مي توان به گوگل ، ياهو ، جي ميل ، فيس بوك و ... اشاره نمود .
استفاده از Ajax امروزه در دنيا مرسوم شده و بسته به نياز ممكن است در طراحي سايت از هرنوعي ، كاربرد داشته باشد .
دليل استفاده از ايجكس در طراحي وب سايت افزايش سرعت رفرش كردن صفحات وب سايت است يعني اين امكان را مي دهد كه بدونه بارگزاري مجدد كل صفحه تنها بخش هايي از آن بارگزاري شود : براي مثال زماني كه وارد يك سايت مي شويد ابتدا تمامي اطلاعات مربوط به صفحه سايت مانند لوگو ، عكس ها و منوها بارگزاري مي شوند اما زماني كه وارد صفحه ديگري از همان وب سايت مي شويد فقط محتواي اصلي صفحه دوباره بارگزاري مي شود و ديگر لوگو و منوها به روز رساني نمي شود .
ايجكس براي انجام عمليات خود از فناوري هاي مختلفي استفاده مي كند . اين فناوري ها در قسمت سرور عمل مي كنند .
براي نمايش محتواي صفحات در ايجكس از اچ تي ام ال و يا ايكس اچ تي ام اي و سي اس اس استفاده مي شود .
براي نمايش دايناميك و پوياي داده از فناوري DOM يا document object model به منظور ايجاد تعامل بين داده ها استفاده مي شود .
ايكس ام ال وظيفه تبادل داده ها و از ايكس اس ال تي باري مديريت داده استفاده مي شود .
از XMLHttpRequest نيز براي تبادل غير متقارن داده ها استفاده مي شود .
سپس براي عملكرد درست تكنولوژي هاي بكار رفته و همچنين يكپارچه سازي آنها از جاوا اسكريپت استفاده مي شود .
همچنين ايجكس در طراحي سايت خصوصيات ديگري ارائه مي دهد كه به محبوبيت اش مي افزايد :
ارائه و امكان استفاده از انواع رابطهاي كاربري و تعاملي با كاربران :
Tooltip : تول تيپها پنجره هايي هستند كه زماني كه اشاره گر موس روي يك كلمه قرار بگيرد باز مي شوند و توضيحات مختصري در رابطه با عبارات فوق مي دهند . تولتيپ در طراحي سايت فروشگاه اينترنتي بسيار كاربرد دارد خصوصا زماني كه از فيلدها يا كلمات تخصصي و غير قابل درك براي عموم استفاده مي شود .
Pop-up : پاپ آپ ها به تبليغات بالابر و يا بازشو معروف هستند و بيشتر براي بالابردن سئو سايت ها استفاده مي شوند و در طراحي وب سايت نحوه كاري پاپ آپ به اين صورت است كه زماني كه مرورگر صفحه جديدي باز مي كند زودتر بر روي صفحه نمايش داده مي شود و تبليغات داخل باكس خود را به منظور افزايش بازديد وب گاه مورد نظر نمايش مي دهند .
Progress bar : نوار پيشرفت عمليات ها است كه وظيفه آن نمايش پيشرفت و يا عدم پيشرفت يك پروسه است ، مثلا هنگامي كه قصد دانلود يك فايل را داريد در نوار پيشرفت نمايش داده مي شود كه فايل چند دقيقه اي دانلود مي شود و چند در صد فايل تا به الان دانلود شده است .
از انجايي كه با استفاده از ايجكس بشتر عمليات پردازشي را مي توان در مرورگر انجام داد مي توان بهترين كارايي را براي برنامه هاي تحت وب پديد آورد .
Parttial update : در طراحي سايت گاهي اوقات لازم است كه فقط يك بخشه تغيير يافته از صفحه را رفرش كرد كه به آن به روز رساني سطحي گفته مي شود كه ايجكس اين ويژگي را نيز اراده مي دهد .
ايجكس تقريبا از تمامي مرورگرهاي معروف و مورد استفاده كاربران اينترنت پشتيباني مي كند .
يك نسخه ديگر از Ajax به نام ماكروسافت ايجكس وجود دارد كه ماكروسافت آن را توسعه داده است كه اين نسخه مبتني بر زبان اي اس پي دات نت است .
ايجكس در كنار مزايا و كاربرد هاي فراوان خود ، معايبي نيز دارا مي باشد .
اگر مرورگرها از جاوا اسكريپت و يا ايكس ام ال اچ تي تي پي پشتيباني نكنند و يا كاربران آن را در مرورگر خود غير فعال كرده باشند صفحات وب به درستي نمايش داده نمي شوند .
از آنجايي كه صفحاتي كه از ايجكس استفاده مي كنند يك ساختار پويا دارند ممكن است محتواي آن ها توسط خزنده هاي موتورهاي جستجوگر دريافت نشوند و صفحات سايت به درستي ايندكس نشوند .
تست و اشكال يابي كد هاي صفحاتي كه از محتواي پويا يي كه ايجكس مي سازد استفاده مي كنند بسيار كار مشكل و وقت گيري است .
در بعضي از صفحات ايجاد شده در ايجكس نيز امكان برگشت به صفحه قبلي وجود ندارد .